Nói đến các cuộc thi âm nhạc lớn nhất thế giới, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến X-Factor, The Voice hay America's Got Talent. Các cuộc thi này hẳn nhiên là đang thống trị thị trường âm nhạc toàn cầu. Tuy nhiên, nếu nói về một cuộc thi âm nhạc có truyền thống, thậm chí đã trở thành một nét văn hóa đại chúng, đó chắc chắn là Eurovision. Không hề quá khi nói rằng cuộc thi lâu đời này chính là món ăn tinh thần, là bữa đại tiệc âm nhạc thường niên của người dân châu Âu. 

Eurovision là cuộc thi ca khúc lớn nhất châu Âu, quy tụ nhiều cá tính âm nhạc độc đáo. (Ảnh: Pop Culture)

Tên đầy đủ của cuộc thi là Bài hát Châu Âu được tổ chức lần đầu năm 1956 với mong muốn đoàn kết các nước Châu Âu sau Chiến tranh Thế giới II thông qua các chương trình truyền hình xuyên biên giới. Tính đến nay, gần 70 mùa giải đã được tổ chức với hơn 1.600 bài hát đại diện cho 52 quốc gia đã tham gia tranh tài. Cho đến nay, Pháp, Luxembourgh, Ireland, Hà Lan, Thụy Điển và Vương quốc Anh đang là những quốc gia có thành tích tốt nhất với ít nhất 5 lần chiến thắng. Eurovision đã chứng kiến ​​nhiều thay đổi kể từ khi thành lập, các quy tắc của cuộc thi cũng đã có nhiều thay đổi trong những năm qua, với hệ thống bình chọn và tiêu chí ngôn ngữ được sửa đổi nhiều lần. 

Ban nhạc huyền thoại ABBA lên ngôi tại Eurovision 1974 với bản hit Waterloo. (Ảnh: Eurovoix)

"Eurovision" thực chất không phải là tên gọi của cuộc thi Bài hát Châu Âu ngay từ đầu. Đây một thuật ngữ đã được sử dụng từ những năm 1951-1954 để chỉ một số nền tảng truyền thông cũng như chương trình phát sóng của Liên minh Phát thanh và Truyền hình châu Âu (EBU) mà không liên quan đến format của một cuộc thi âm nhạc. Năm 1954, EBU cho thành lập một ủy ban nhằm tìm kiếm các ý tưởng nội dung cho mạng lưới liên kết truyền hình tại châu Âu. Đây có thể nói là dự án đóng vai trò chính trong việc cho ra rời cuộc thi Bài hát Châu Âu. 

Mùa giải đầu tiên được tổ chức tại Thụy Sĩ năm 1956. (Ảnh: Eurovision)

Ủy ban của EBU đã họp tại Monte Carlo vào tháng 1 năm 1955 và thông qua hai dự án mới: một cuộc thi ca khúc châu Âu, ban đầu do Sergio Pugliese từ đài truyền hình Ý RAI đề xuất, và một cuộc thi của các nghệ sĩ nghiệp dư (ý tưởng này cuối cùng bị xóa bỏ). Ngày 19 tháng 10 năm 1955, EBU đã chính thức phê duyệt ý tưởng tổ chức cuộc thi bài hát thường niên với tên gọi danh hiệu ban đầu là Grand Prix Châu Âu. Cùng với đó, mùa giải đầu tiên (1956) đã được cấp phép cho phái đoàn Thụy Sĩ tổ chức tại Lugano.

Eurovision 1965 chứng kiến màn lên ngôi của ca khúc Poupée de cire, poupée de son. Bài hát Pháp này sau đó đã trở thành hit và được dịch ra nhiều thứ tiếng khác. (Ảnh: El Espanol)

Eurovision là một trong những cuộc thi ca khúc danh giá nhất hành tinh. Uy tín của sự kiện âm nhạc này không chỉ đến từ lịch sử, quy mô, hay mức độ phủ sóng, mà còn đến từ chất lượng chuyên môn. Hàng năm, các quốc gia châu Âu cử những đại diện sừng sỏ với bài hát vừa độc lạ vừa mang những thông điệp nóng hổi. Các ca sĩ không chỉ có giọng hát tốt mà còn phô diễn kỹ năng trình diễn điêu luyện cùng phong cách không 'đụng hàng'. Eurovision đã từng chứng kiến màn lên ngôi vương của nhiều siêu sao âm nhạc thế giới, trong đó có nhóm nhạc huyền thoại ABBA (đại diện Thụy Điển), Celine Dion (đại diện Thụy Sĩ) hay Cliff Richard (đại diện Anh Quốc). Ngày nay, màu sắc âm nhạc của Eurovision có thể không hợp thị hiếu khán giả như X-Factor hay The Voice nhưng độ độc đáo, đa dạng trong phong cách lẫn giọng hát của dàn thí sinh thì hơn hẳn. 

Ca sĩ Conchita Wrust là một trong những cá tính âm nhạc khó quên từng tranh tài tại Eurovision. (Ảnh: IBT)

Tổ chức kỷ lục Guiness đã công nhận Eurovision là cuộc thi âm nhạc truyền hình quốc tế thường niên dài nhất trên thế giới. Dù đã ra đời cách đây gần 70 năm, Eurovision chưa bao giờ hết hot với hơn 40 quốc gia thường xuyên tham gia tranh tài mỗi năm. Trong suốt hành trình bền bỉ này, Eurovision năm 2020 là phiên bản duy nhất cho đến nay bị hủy bỏ do đại dịch Covid-19. Chúng ta hãy cùng nhìn lại các bảng thành tích các mùa giải kể từ khi cuộc thi được thành lập cho đến nay:

Năm	Chủ nhà	Số quốc gia tham dự	Quốc gia chiến thắng	Ca sĩ	Bài hát chiến thắng
1956	Lugano	7	Thụy Sĩ	Lys Assia	Refrain
1957	Frankfurt	10	Hà Lan	Corry Brokken	Net Als Toen
1958	Hilversum	10	Pháp	André Claveau	Dors Mon Amour
1959	Cannes	11	Hà Lan	Teddy Scholten	Een Beetje
1960	London	13	Pháp	Jacqueline Boyer	Tom Pillibi
1961	Cannes	16	Luxembourg	Jean-Claude Pascal	Nous les amoureux
1962	Luxembourg City	16	Pháp	Isabelle Aubret	Un premier amour
1963	London	16	Đan Mạch	Grethe & Jørgen Ingmann	Dansevise
1964	Copenhagen	16	Ý	Gigliola Cinquetti	Non ho l'età
1965	Naples	18	Luxembourg	France Gall	Poupée de cire, poupée de son
1966	Luxembourg City	18	Áo	Udo Jürgens	Merci, Chérie
1967	Vienna	17	Vương quốc Anh	Sandie Shaw	Puppet on a String
1968	London	17	Tây Ban Nha	Massiel	La, la, la
1969	Madrid	16	Pháp  Hà Lan Tây Ban Nha  Vương quốc Anh	Frida BoccaraLenny KuhrSaloméLulu	Un jour, un enfantDe troubadourVivo cantandoBoom Bang-a-Bang
1970	Amsterdam	12	Ireland	Dana	All Kinds of Everything
1971	Dublin	18	Monaco	Séverine	Un banc, un arbre, une rue
1972	Edinburgh	18	Luxembourg	Vicky Leandros	Après toi
1973	Luxembourg City	17	Luxembourg	Anne-Marie David	Tu te reconnaîtras
1974	Brighton	17	Thụy Điển	ABBA	Waterloo
1975	Stockholm	19	Hà Lan	Teach-In	Ding-a-dong
1976	The Hague	18	Vương quốc Anh	Brotherhood of Man	Save Your Kisses for Me
1977	London	18	Pháp	Marie Myriam	L'oiseau et l'enfant
1978	Paris	20	Israel	Izhar Cohen & Alphabeta	A-Ba-Ni-Bi
1979	Jerusalem	19	Israel	Milk and Honey	Hallelujah
1980	The Hague	19	Ireland	Johnny Logan	What's Another Year
1981	Dublin	20	Vương quốc Anh	Bucks Fizz	Making Your Mind Up
1982	Harrogate	18	Đức	Nicole	Ein bißchen Frieden
1983	Munich	20	Luxembourg	Corinne Hermès	Si la vie est cadeau
1984	Luxembourg City	19	Thụy Điển	Herreys	Diggi-Loo Diggi-Ley
1985	Gothenburg	19	Na Uy	Bobbysocks!	La det swinge
1986	Bergen	20	Bỉ	Sandra Kim	J'aime la vie
1987	Brussels	22	Ireland	Johnny Logan	Hold Me Now
1988	Dublin	21	Thụy Sĩ	Céline Dion	Ne partez pas sans moi
1989	Lausanne	22	Nam Tư	Riva	Rock me
1990	Zagreb	22	Ý	Toto Cutugno	Insieme: 1992
1991	Rome	22	Thụy Điển	Carola	Fångad av en stormvind
1992	Malmö	23	Ireland	Linda Martin	Why me
1993	Millstreet	25	Ireland	Niamh Kavanagh	In your eyes
1994	Dublin	25	Ireland	Paul Harrington & Charlie McGettigan	Rock 'n' Roll Kids
1995	23	Na Uy	Secret Garden	Nocturne
1996	Oslo	23	Ireland	Eimear Quinn	The Voice
1997	Dublin	25	Vương quốc Anh	Katrina and the Waves	Love shine a light
1998	Birmingham	25	Israel	Dana International	Diva
1999	Jerusalem	23	Thụy Điển	Charlotte Nilsson	Take me to your heaven
2000	Stockholm	24	Đan Mạch	Olsen Brothers	Fly on the wings of love
2001	Copenhagen	23	Estonia	Tanel Padar, Dave Benton and 2XL	Everybody
2002	Tallinn	24	Latvia	Marie N	I wanna
2003	Riga	26	Thổ Nhĩ Kỳ	Sertab Erener	Everyway that I can
2004	Istanbul	36	Ukraina	Ruslana	Wild dances
2005	Kyiv	39	Hy Lạp	Helena Paparizou	My number one
2006	Athens	37	Phần Lan	Lordi	Hard Rock Hallelujah
2007	Helsinki	42	Serbia	Marija Šerifović	Molitwa
2008	Belgrade	43	Nga	Dima Bilan	Believe
2009	Moscow	42	Na Uy	Alexander Rybak	Fairytale
2010	Oslo	39	Đức	Lena	Satellite
2011	Düsseldorf	43	Azerbaijan	Ell and Nikki	Running scared
2012	Baku	42	Thụy Điển	Loreen	Euphoria
2013	Malmö	39	Đan Mạch	Emmelie de Forest	Only teardrops
2014	Copenhagen	37	Áo	Conchita Wurst	Rise like a phoenix
2015	Vienna	40	Thụy Điển	Måns Zelmerlöw	Heroes
2016	Stockholm	42	Ukraina	Jamala	1944
2017	Kyiv	42	Bồ Đào Nha	Salvador Sobral	Amar pelos dois
2018	Lisbon	43	Israel	Netta	Toy
2019	Tel Aviv	41	Hà Lan	Duncan Laurence	Arcade
2020	Rotterdam	41 (hủy)
2021	Rotterdam	39	Ý	Måneskin	Zitti e buoni
2022	Turin	40	Ukraina	Kalush Orchestra	Stefania

Có thể bạn cần!

• Czerwone Gitary – boyband huyền thoại của Ba Lan
• Teresa Tutinas – ngôi sao chìm vào quên lãng
• Czesław Niemen – divo làng nhạc Ba Lan
• Cuộc thi piano quốc tế lớn nhất thế giới vinh danh Chopin