Ba Lan là cái nôi sản sinh nhiều nhà làm phim đại tài cho thế giới. Những nhà làm phim như Andrzej Wajda, Roman Polański hay chị em Wachowski có ảnh hưởng rất lớn ở Hollywood. Nhân tài dồi dào, điện ảnh Ba Lan có những tác phẩm thuộc hàng kinh điển. Năm 2015, siêu phẩm Ida đã trở thành phim Ba Lan đầu tiên trong lịch sử đoạt giải Oscar. Bộ phim của Paweł Pawlikowski đã 'phá đảo' hạng mục Phim tiếng nước ngoài hay nhất.
Ngoài ra, còn có những bộ phim Ba Lan chỉ cách tượng vàng Oscar đúng một gang tay. Thực tế, để một tác phẩm giành tượng vàng Oscar còn phải dựa trên nhiều yếu tố khác. Truyển thông, chính trị và xã hội là những yếu tố rất quan trọng. Nhưng đã lọt được vào danh sách đề cử chính thức thì chắc chắn đều là những phim rất xuất sắc. 11 bộ phim Ba Lan sau đây là ví dụ.
Có thể bạn cần: Lớp học tiếng Ba Lan giao tiếp - luyện thi B1
Knife in the Water, đề cử Oscars 1963
Knife in the Water là tác phẩm ra mắt năm 1962 của đạo diễn Roman Polański. Đây được coi là một trong những phim Ba Lan có ảnh hưởng nhất mọi thời đại. Đến mức người ta còn định làm hẳn phiên bản Mỹ với sự tham gia của nữ minh tinh Elizabeth Taylor. Knife in the Water cũng là phim chính thức đầu tiên trong sự nghiệp của Polański. Tác phẩm đã giành được nhiều giải thưởng và đề cử, bao gồm cả đề cử Giải Oscar cho Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất.
Pharaoh, đề cử Oscar 1966
Giữa thập niên 60, Pharaoh của Jerzy Kawalerowicz khuynh đảo các rạp chiếu nội địa. Kawalerowicz đã dành 4 năm để tạo ra một trong những phim hay nhất trong lịch sử điện ảnh Ba Lan. Phim gây sốt tại các liên hoan phim Cannes, Paris, Rio de Janeiro và Sao Paulo. Năm 1966, Pharaoh được đề cử giải Oscar nhưng đã không chiến thắng. Nhiều người cho rằng tác phẩm của Kawalerowicz 'ngã ngựa' là do truyền thông quá yếu so với các đối thủ.
Có thể bạn cần: Dịch vụ giấy tờ cư trú Ba Lan RẺ NHẤT - NHANH - HIỆU QUẢ
The Deluge, đề cử Oscar 1974
Huyền thoại Artur Rubinstein thậm chí đã hủy buổi diễn ở New York để đi xem phim này. Tác phẩm do Jerzy Hoffman đạo diễn 'ngốn' kinh phí khoảng 100 triệu PLN. Phim quay ròng rã gần 2 năm với khoảng 400 diễn viên. The Deluge gây tiếng vang ở Mỹ và nhận được đề cử Oscar năm 1974. Điều đáng ngạc nhiên là bộ phim không được các nhà phê bình trong nước ủng hộ.
The Promised Land, đề cử Oscar 1975
Một năm sau thành công của The Deluge, The Promised Land, kiệt tác tiếp theo của Andrzej Wajda lại nhận được đề cử của viện Hàn lâm Khoa học & Nghệ thuật Hoa Kỳ. Phim dựa trên cuốn tiểu thuyết của nhà văn đoạt giải Nobel Władysław Reymont. The Promised Land khi đó được nhiều người cho là đã nắm chắc chiến thắng. Không may, nhiều nhà báo đã cáo buộc phim mang tư tưởng bài trừ Do Thái. Kết quả cuối cùng thì hẳn bạn cũng đã đoán được!
Nights and Days, đề cử Oscar 1976
Tiếp nối chuỗi intop của điện ảnh Ba Lan, Nights and Days của Jerzy Antczak được đề cử năm 1976. Cuối cùng, bộ phim đã bị đánh bại bởi Black and White in Colour của Jean-Jacques Annaud. Lý do là bởi do ngân sách quảng bá eo hẹp của Film Polski (vỏn vẹn 5,000 đô-la). Trong khi đó, phim của Annaud được rót kinh phí truyền thông 'siêu to khổng lồ'.
The Maids of Wilko, đề cử Oscars 1979
Andrzej Wajda đã chứng tỏ tài năng xuất chúng khi phim của ông lần thứ 4 được đề cử Oscar. Phim là tác phẩm chuyển thể từ truyện ngắn của Jarosław Iwaszkiewicz. Chàng trai Wiktor Ruben trở về nông thôn thăm người thân sau khi mất một người bạn. Cuộc hội ngộ của anh với những người bạn cũ khơi dậy nhiều ký ức và suy nghĩ về cuộc sống đầy rẫy khó khăn. Phim có sự tham gia của tài tử điện ảnh hàng đầu Ba Lan - Daniel Olbrychski.
Man of Iron, đề cử Oscar 1981
Lại vẫn là một tác phẩm kinh điển của đạo diễn Andrzej Wajda với lần đề cử thứ 5. Wajda thực hiện bộ phim sau khi được một công nhân kêu gọi làm phim về tầng lớp lao động. Kịch bản được Aleksander Ścibor-Rylski được viết gấp rút chỉ trong chưa tới 1 tuần. Nhưng bộ phim vẫn đủ sức tạo nên một cơn địa chấn trong làng điện ảnh. Man of Iron đại thắng giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes. Tác phẩm của Wajda cũng là ứng cử viên hàng đầu cho giải Oscar. Tuy nhiên, phim đã để thua trước Mephisto của István Szabó.
Katyń, đề cử Oscar 2007
Vẫn lại là 'ông vua đạo diễn Ba Lan' Andrzej Wajda. Nhưng lần này, ông đã phải đợi 26 năm để được đề cử lần thứ 6 cho giải Oscar. Katyń được lấy cảm hứng từ chính câu chuyện gia đình của Wajda. Đáng tiếc là đến phút chót, tượng vàng danh giá được trao cho The Counterfeiters của Stefan Ruzowitzky.
In Darkness, đề cử Oscar 2012
Đứa con tinh thần của nữ đạo diễn Agnieszka Holland đã nhận được đề cử Oscar danh giá. Phim kể về Leopold Socha, một công nhân thoát nước và cũng là một tay trộm đến từ Lviv. Nhân vật này đã cứu giúp người Do Thái trong Thế chiến II. Bộ phim của Holland giành tới 10 giải Sư tử vàng tại Liên hoan phim Ba Lan. Phim được vinh danh ở nhiều liên hoan phim quốc tế. Tuy vậy, may mắn cuối cùng đã không mỉm cười với tác phẩm này trong lễ trao giải Oscars 2012.
Cold War, đề cử Oscar 2019
Phim là câu chuyện về đôi tình nhân Zula và Wiktor, với tình yêu bị xoay vần bởi chính trị và thời cuộc. Tuy để vuột mất tượng vàng, Cold War vẫn là một tác phẩm rất đáng xem. Phim có sự góp mặt của nam tài tử hot nhất Ba Lan hiện nay là Tomasz Kot (trong vai Wiktor). Anh cũng từng gây ấn tượng trong bộ phim A Perfect Enemy (2020).
Corpus Christi, đề cử Oscar 2020
Corpus Christi với diễn xuất đỉnh cao của Bartosz Bielenia là ứng cử viên nặng ký cho Oscars 2020. Tuy nhiên, xui cho bom tấn Ba Lan này khi phải đối đầu với siêu phẩm Ký sinh trùng. Bộ phim Hàn Quốc làm nên lịch sử khi chiến thắng tới 4 hạng mục quan trọng nhất dù là phim nước ngoài. Do vậy, khán giả Ba Lan cũng đỡ tiếc nuối phần nào khi đại diễn của nước mình bị 'hụt' mất tượng vàng danh giá.
Mời bạn đọc thêm!
- Loạt phim hoạt hình làm nên tuổi thơ dữ dội của người Ba Lan
- Tinh thần Ba Lan trong siêu phẩm đoạt giải Oscar – The Pianist