Cứ cách 5 năm, đã thành thông lệ kể từ 1927, cuộc thi piano quốc tế Chopin đã trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu đối với khán giả yêu nhạc cổ điển thính phòng trên khắp thế giới. Với người dân Ba Lan, đặc biệt là những khán giả tại Warszawa, đây còn là dịp để tri ân trọng đại người đồng hương – quốc bảo Ba Lan: nhạc sĩ thiên tài Frédéric Chopin. Cuộc thi này đã giúp phát hiện, bổ sung những tên tuổi lớn vào kho tàng âm nhạc quốc tế. Sau một năm bị trì hoãn vì đại dịch Covid-19, cuộc thi lần thứ 18 (2-23/10/2021) chứng kiến màn tranh tài của những thí sinh vô cùng xuất sắc tại thủ đô Warszawa trong mùa thu này.
Sau 1 năm trì hoãn vì Covid-19, cuộc thi piano danh giá nhất thế giới vinh danh nghệ sĩ thiên tài Frédéric Chopin đã trở lại vào mùa thu 2021. (Nguồn: Japoland)
Là một sáng kiến của nghệ sĩ kiêm giáo sư âm nhạc Jerzy Żurawlew, cuộc thi piano quốc tế Chopin lần thứ I diễn ra vào năm 1927 ở Warszawa. 3 mùa giải đầu tiên (1927, 1932, 1937) đã diễn ra cực kỳ thành công, tuy nhiên một biến cố lớn đã làm chậm lại tiến trình chinh phục khán giả toàn cầu của cuộc thi này. Do những ảnh hưởng của Thế chiến II, mùa giải thứ 4 đã bị trì hoãn 2 lần. Dẫu vậy, sân chơi nghệ thuật ý nghĩa và chuyên nghiệp này đã sớm chứng tỏ được giá trị khi dần đạt đến tầm cỡ thế giới ngay sau khi trở lại vào năm 1949. Kể từ thập niên 60 và 70, sự kiện âm nhạc lớn nhất Ba Lan bắt đầu bước vào thời kỳ hoàng kim khi chứng kiến thành tích không thể thuyết phục hơn của các tay dương cầm đại tài như Maurizio Pollini, Martha Argerich, Garrick Ohlsson, Mitsuko Uchida, Krystian Zimerman, Đặng Thái Sơn, Yundi Li, … Danh tiếng và uy tín của cuộc thi còn được củng cố bởi đội ngũ chuyên môn, các khách mời danh dự gồm những nhân vật quan trọng nhất của nền văn hóa thế giới.
Poster 17 mùa giải trước của cuộc thi piano quốc tế Chopin. (Nguồn: Chopin 2020)
Tính đến nay, bảng tổng hợp thành tích của cuộc thi vẫn đang bị thống trị bởi Liên Xô với 5 giải Nhất, 6 giải Nhì và 2 giải Ba dù thể chế này đã sụp đổ từ năm 1991. Theo ngay sau là đoàn Ba Lan với 4 giải Nhất, 2 giải Nhì và 7 giải Ba. Hai siêu cường hiện nay là Mỹ và Nga cùng tạm xếp chung vị trí thứ 3 với 1 giải Nhất, 1 giải Nhì và 2 giải Ba. Đoàn Việt Nam cũng xuất sắc ghi tên mình vào top 8 quốc gia có thành tích xuất sắc hiện nay với 1 giải Nhất, xếp trên cả những cái tên sừng sỏ về nghệ thuật khác như đoàn Pháp, Nhật Bản và Áo.
NSND Đặng Thái Sơn từng mang vinh quang về cho Việt Nam khi giành giải Nhất cuộc thi năm 1980. (Nguồn: Zolima City Mag)
Những người đã từng chiến thắng các mùa giải trước của cuộc thi danh giá này bao gồm: 1927 - Lev Oborin (Liên Xô), 1932 - Alexander Uninsky (Liên Xô), 1937 - Yakov Zak (Liên Xô), 1949 – Bella Davidovich (Liên Xô) đồng giải Nhất với Halina Czerny-Stefańska (Ba Lan), 1955 – Adam Harasiewicz (Ba Lan), 1960 - Maurizio Pollini (Ý), 1965 - Martha Argerich (Argentina), 1970 - Garrick Ohlsson (Mỹ), 1975 - Krystian Zimerman (Ba Lan), 1980 - Đặng Thái Sơn (Việt Nam), 1985 - Stanisław Bunin (Liên Xô), 1990 và 1995 không trao giải Nhất, 2000 - Yundi Li (Trung Quốc), 2005 - Rafał Blechacz (Ba Lan), 2010 - Yulianna Avdeeva (Nga) và 2015 – Seong-Jin Cho (Hàn Quốc). Cuộc thi cũng mở ra con đường đến với sự nghiệp quốc tế cho những nghệ sĩ đoạt thứ hạng cao như Mitsuko Uchida, Ingrid Fliter, Gabriela Montero, Ingolf Wunder, hay Daniil Trifonow. Nhiều nghệ sĩ dương cầm Ba Lan nổi tiếng thế giới hiện nay cũng được biết tới từ sân chơi này như: Władysław Kędra, Ryszard Bakst, Regina Smendzianka, Barbara Hesse-Bukowska, Jerzy Godziszewski, Marta Sosińska, Piotr Paleczny, Janusnicz Wojciech Świtała, Ewa Pobłocka, Krzysztof Jabłoński và Szymon Nehring.
Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn cũng nằm trong hội đồng chuyên môn của cuộc thi năm nay, nhưng chắc chắn sẽ không hề có sự ưu ái nào cho 2 thí sinh gốc Việt. (Nguồn: Chopin 2020)
Trải qua 17 lần tổ chức, cuộc thi piano uy tín nhất thế giới lại một lần nữa phải dời kế hoạch khởi tranh từ năm 2020 sang 2021 do đại dịch Covid-19. Sự kiện âm nhạc quốc tế lần thứ 18 phải trải qua các vòng hồ sơ, sơ loại, sân khấu I-II-III trước khi bước vào vòng chung kết. Cuộc thi chính thức đi vào những diễn biến hồi hộp kể từ ngày 2/10 cho đến 23/10/2021 với những hạt giống tiềm năng nhất cùng cơ cấu giải thưởng cực kỳ hấp dẫn. Trong số những nhân tố của cuộc thi, có 2 thí sinh gốc Việt là J J Jun Li Bui (đại diện Canada) và Nguyễn Việt Trung (đại diện Ba Lan) được lựa chọn để tranh tài. Các đại diện khác của Ba Lan như Piotr Alexewicz, Adam Kałduński, Mateusz Krzyżowski, Jakub Kuszlik, Szymon Nehring, Kamil Pacholec, Marcin Wieczorek và Andrzej Wierciński cũng đã xuất sắc ghi tên mình vào vòng sân khấu thứ II. Chúng ta hãy chúc các thí sinh thể hiện hết mình trong cuộc thi và chạm tay tới những nấc thang tiếp theo trong sự nghiệp nghệ thuật của họ nhé!
Có thể bạn cần!