Ba Lan là quốc gia có di sản văn hóa phong phú cùng sự hiếu khách của người dân. Tuy nhiên, không phải vì người Ba Lan thân thiện mà ta ứng xử quá xuề xòa. Một số thái độ và hành động dễ bị coi là thô lỗ theo văn hóa Ba Lan. Ta hãy cùng tìm hiểu những khác biệt văn hóa để tránh những lỗi ứng xử. Đọc xong bài này, bạn sẽ không bị 'ô dề' trong mắt người bản xứ đâu!
(Có thể bạn cần: Dịch vụ giấy tờ cư trú, visa, định cư Ba Lan)
Ảnh: The Buffalo News
Ăn thùng uống vại
Quy cách ăn uống của người Ba Lan khá trang trọng (dù là với người thân, bạn bè). Vì vậy, có một số điều lưu ý khi dùng bữa với người nơi đây. Ví dụ, đánh chén trước khi mọi người được phục vụ sẽ bị cô Xuân Trang trừ 1 điểm thanh lịch!
Người Ba Lan thường cố gắng ăn từ tốn. Trong văn hóa Ba Lan, việc ăn 'ào ào' là cử chỉ thô lỗ. Vét đĩa khi người khác vẫn còn nhiều thức ăn là không ý tứ cho lắm. Nói chuyện khi miệng 'nhồm nhoàm' thức ăn cũng chứng tỏ cái nết ở ngoài chuồng gà. Người Ba Lan nổi tiếng có tửu lượng cực 'khủng'. Nhưng việc uống quá nhiều trên bàn tiệc, say xỉn ở nơi công cộng là rất kém sang.
Đứng quá gần hoặc vô tình đụng chạm người lạ
Một trong những điều quan trọng trong văn hóa Ba Lan là khoảng không gian cá nhân. Người Ba Lan có xu hướng đứng gần nhau khi nói chuyện. Khi 'tám' với bạn bè và người thân, khoảng cách đứng càng thu hẹp. Tuy nhiên, đứng quá gần người lạ sẽ gây ra cảm giác không thoải mái. Khi xếp hàng chờ hoặc ở nơi đông người, bạn cần giữ khoảng cách nhất định. (Xem thêm: 15 điều 'mê tín' thú vị ở Ba Lan)
Nên duy trì khoảng cách và tránh đụng chạm thân thể (dù là vô ý) với người dân địa phương. (Ảnh: YouTube)
Ở trong cửa hàng hoặc trên phương tiện công cộng đông đúc, nếu vô tình chạm phải người khác, bạn hãy xin lỗi ngay bằng câu "Przepraszam!" Tất nhiên là trên một chuyến xe chật cứng người thì việc vô tình đụng chạm dễ được thông cảm.
Giờ cao su
Nếu bạn có đứa bạn thân chuyên hẹn 7h đến quán cà phê mà 7h30 vẫn còn đang tắm thì chớ nên đến Ba Lan. Văn hóa Ba Lan rất coi trọng việc đúng giờ. Trễ hẹn bị coi là rất bất lịch sự ở đây. Đến đúng giờ trong các cuộc hẹn cho thấy sự tôn trọng lẫn nhau. Nếu đến trễ vì bất khả kháng, hãy nhắn cho người kia biết trước và xin lỗi vì sự chậm trễ.
Ở Ba Lan, trễ 5 phút cũng đã là trễ! (Ảnh: EFS)
Xưng hô không phù hợp
Người Ba Lan thường sử dụng các đại từ trang trọng khi xưng hô với người lạ. Họ gọi nhau bằng "pan" (đối với nam), "pani" (đối với nữ), và "państwo" (cho ngôi thứ 2 số nhiều) để thể hiện sự tôn trọng kể cả đối với người ít tuổi hơn. Xưng hô thân mật với người lạ sẽ khiến người Ba Lan cảm thấy 'cấn cấn'.
Cách xưng hô trong văn hóa Ba Lan phụ thuộc vào mức độ thân thiết hơn là tuổi tác. (Ảnh: FRS)
Tuy nhiên, đối với bạn bè, người thân, người lạ vừa mới quen với mục đích hẹn hò thì việc sử dụng các đại từ vừa kể lại bị cho là kỳ quặc. Dù đang nói chuyện với người lớn tuổi hơn, trong các ngữ cảnh thân mật, bạn chỉ việc dùng "ty" (bạn) hoặc "wy" (các bạn) khi giao tiếp với họ mà thôi.
Nói chuyện nhạy cảm
Tác giả từng được chứng kiến một cuộc gặp gỡ giữa nhóm bạn bè người Đức và Ba Lan. Cặp đôi người Đức thoải mái nói về đời sống tình dục của họ. Đôi uyên ương cứ 'bô bô', mặc cho những người Ba Lan bên cạnh ngồi 'sượng trân'.
Không phải chuyện gì cũng nên nói ở Ba Lan. (Ảnh: Sweety High)
Có những chủ đề không nên nói quá thoải mái ở Ba Lan như tình dục, cái chết, tôn giáo, chính trị và về chính đất nước Ba Lan. Nhiều người Ba Lan hay 'chê' đất nước của họ đủ điều. Nhưng như thế không có nghĩa là bạn (với tư cách là người nước ngoài) cũng hùa theo để chê bai. Trong các cuộc trò chuyện thân mật, bạn có thể trào phúng về một số chính trị gia. Nhưng bạn tuyệt đối đừng chê bai đất nước của họ!
(Có thể bạn cần: Dịch vụ giấy tờ cư trú, visa, định cư Ba Lan)
Chính kiến không rõ ràng
Trong văn hóa Ba Lan, người ta nên thoải mái tranh luận. Thậm chí họ có thể tranh cãi mà không sợ mất lòng nhau. Điều quan trọng là bạn thể hiện rõ được chính kiến của mình. Lảng tránh vấn đề, không trả lời đúng trọng tâm, không có quan điểm rõ ràng hoặc im ỉm là những điều khiến người Ba Lan cực kỳ 'dị ứng'.
Tranh cãi chưa chắc thô lỗ, nhưng ba phải thì chắc chắn là thô lỗ. Văn hóa Ba Lan là vậy! (Ảnh: FIRE)
Trong văn hóa Ba Lan, thà không ưa nhau vì trái ngược quan điểm còn hơn là không có chính kiến. Vì vậy, bạn hãy thoải mái thể hiện lập trường miễn sao có thể lập luận, thay vì im ỉm, ba phải.
Mời bạn đọc thêm!
- Người Ba Lan có thực sự thân thiện? (kỳ 1)
- Người Ba Lan có thực sự thân thiện? (kỳ 2)
- Những lưu ý khi sử dụng xe đạp công cộng Veturilo
