Từ xưa, nhiều người Ba Lan đã di cư đến các quốc gia khác để xây dựng cuộc sống. Ngày nay, xu hướng di dân này vẫn có dấu hiệu giảm. Tính đến 2022, trên thế giới có khoảng 20 triệu người gốc Ba Lan ở nước ngoài. Người Ba Lan thường chọn Đức, Thụy Điển, Hoa Kỳ hay Anh Quốc để tìm kiếm cơ hội. Nhưng ở tận Nam Mỹ xa xôi (Brazil) cũng có cộng đồng người Ba Lan rất lớn mạnh. Cả một đô thị Brazil đã lấy tiếng Ba Lan làm phương tiện giao tiếp chính thức. 

Người gốc Ba Lan là một cộng đồng lớn ở Brazil. (Ảnh: Flickr) 

'Vương quốc' Ba Lan giữa lòng Brazil

Chúng ta đang nói đến đô thị Áurea, bang Rio Grande do Sul, miền Nam Brazil. Áurea và thành phố Curitiba (bang Paraná) được coi là 'vương quốc' Ba Lan ở Brazil. Áurea được thành lập năm 1906 bởi những người nhập cư Ba Lan. (Xem thêm: Học tiếng Ba Lan tại OH! School)

Ngày nay, đô thị này có hơn 90% dân số (khoảng 3.600) là người gốc Ba Lan. Các biểu tượng văn hóa truyền thống Ba Lan vẫn phổ biến ở đây. Người Ba Lan bắt đầu đến Brazil vào cuối thế kỷ 19. Dân số khi đó ước tính khoảng 200.000 người. Cho đến năm 1920, họ vẫn bị coi là "người Nga" hoặc quốc tịch khác. Sự hiểu lầm này đến từ biến cố chia cắt Ba Lan thời hậu Thịnh vượng chung Ba Lan - Lithuania. 

Các em bé gốc Ba Lan ở Áurea (Ảnh: Prefeitura Municipal de Áurea)

Người Brazil gốc Ba Lan, họ là ai?

Ngày nay, dân số gốc Ba Lan trên lãnh thổ Brazil ước tính khoảng 5 triệu người. Không phải ai có tổ tiên Ba Lan cũng được coi là gốc Ba Lan. Khái niệm người Brazil gốc Ba Lan dùng để chỉ dân cư Brazil có tổ tiên Ba Lan. Nhưng họ phải nhận thức được nguồn gốc của mình. Những người này phải kết nối với văn hóa Ba Lan ở một mức độ nào đó.

Người Brazil gốc Ba Lan có thể sinh ra trong một gia đình Ba Lan. Hoặc họ là người Ba Lan thế hệ đầu tiên nhập cư hợp pháp vào Brazil. Người Brazil gốc Ba Lan không chỉ được tìm thấy tại Brazil. Một số lượng không nhỏ trong số họ sinh sống ở những quốc gia lân cận khác và Bắc Mỹ.

Bạn cần dịch vụ giấy tờ cư trú Ba Lan rẻ nhất - nhanh chóng - hiệu quả? Mời xem tại ĐÂY!

Tiếng Ba Lan thành một ngôn ngữ chính thức ở Brazil

Cũng như ở Ba Lan, người gốc Ba Lan ở Brazil chủ yếu theo Công giáo. (Ảnh: Prefeitura Municipal de Áurea)

Cuối tháng 7/2022, Hiệp hội Cộng đồng Ba Lan - tổ chức hoạt động dưới sự bảo trợ của chính phủ nhằm tăng cường mối quan hệ với cộng đồng người Brazil gốc Ba Lan – tự hào thông báo rằng tiếng Ba Lan đã được công nhận là ngôn ngữ chính thức của Áurea.

Mặc dù Curitiba là thành phố mang nhiều nét văn hóa và giàu biểu tượng Ba Lan nhất Brazil, nhưng Áurea mới là nơi đầu tiên công nhận tiếng Ba Lan cùng với tiếng Bồ Đào Nha làm ngôn ngữ chính thức. Đây là lần đầu tiên có sự kiện như vậy ở Brazil, và người ta hy vọng rằng những nơi khác có cộng đồng Ba Lan lớn mạnh cũng sẽ noi theo. 

Văn hóa Ba Lan vẫn được bảo tồn và phát huy ở Brazil. (Ảnh: Prefeitura Municipal de Áurea)

Chính quyền đô thị Áurea còn cam kết hỗ trợ việc sử dụng tiếng Ba Lan và gìn giữ cho các thế hệ tương lai thông qua các khóa học ngôn ngữ, sự kiện văn hóa - nghệ thuật, cũng như trên các bảng chỉ dẫn công cộng.

Thành quả chung của cả cộng đồng

Chủ tịch Hiệp hội Cộng đồng Ba Lan, Dariusz Bonisławski, vui mừng vì điều “chưa từng có tiền lệ này". Ông cho rằng đây "chính là sự công nhận những đóng góp to lớn của người gốc Ba Lan cho sự phát triển văn hóa – xã hội Brazil”.

Ông Bonisławski tiết lộ trong một lá đơn gửi cho nhà chức trách Áurea có ý khẳng định rằng “dù xa tổ quốc, nhưng người gốc Ba Lan chưa bao giờ quên cội nguồn của mình. Nhiều người trong số họ không còn nói tiếng Ba Lan. Nhưng điều đó không ngăn họ duy trì bản sắc văn hóa và tôn giáo Ba Lan." 

Ba cô gái chiến thắng cuộc thi Hoa khôi Ba Lan tại Áurea. (Ảnh: Prefeitura Municipal de Áurea)

Sự kiện trọng đại này vốn được khởi xướng bởi ông Fabricio Vicroski - một nhà hoạt động đại diện cho cộng đồng Ba Lan thuộc Trường Cao đẳng Đa dạng Ngôn ngữ (bang Rio Grande do Sul). Ông Fabricio Vicroski nhận được sự hỗ trợ từ cả Hiệp hội Cộng đồng Ba Lan và Viện Ngôn ngữ Ba Lan. Sau sự kiện lịch sử tại Áurea, người ta đang tiếp tục những nỗ lực để tiếng Ba Lan được công nhận rộng rãi hơn, trở thành một di sản văn hóa phi vật thể của Brazil. (Xem thêm: Học tiếng Ba Lan tại OH! School)

Mời bạn đọc thêm:

• Bí ẩn ngôi làng Ba Lan suốt một thập kỷ sinh toàn con gái
• Ký ức buồn Ba Lan 1997: Trận siêu lũ lịch sử 
• Tròn mắt xem người Ba Lan 'xử tử' phù thủy mùa đông