Nằm dưới chân đồi Wawel và cạnh dòng sông Wisła thơ mộng, cố đô Kraków luôn giữ cho mình bản sắc văn hoá và truyền thống của Ba Lan một cách tài tình. Thành phố vùng Trung Âu này gây ấn tượng với bất kỳ dân "xê dịch" nào với lối kiến trúc trung cổ, con người hiền hậu và những giá trị văn hoá truyền thống đặc sắc.

Quá khứ xưa kia

Trong suốt thế kỷ thứ VI, bộ tộc West Slav hay còn được gọi là người Vistulans hoặc Vistulanians đã định cư trên đồi Wawel. Ba thế kỷ sau, trong khi thánh Saint Methodius đang chuyển đổi dân số Slav trên khu vực, người ta tin rằng bộ tộc của người Vistulans có một nhà cai trị huyền thoại và người đó chịu trách nhiệm thành lập Kraków. Sự xuất hiện đầu tiên được ghi chép lại từ năm 966, khi một du khách Sephardi mô tả Kraków như một trung tâm thương mại rất quan trọng. Họ tin rằng người Vistulan là những người Slav đầu tiên trong khu vực thành lập nhà nước Ba Lan với tư cách là một quốc gia và cũng có thể được định hình bởi người Vistulan. Điều chắc chắn là Kraków trở thành một phần của Ba Lan vào thế kỷ thứ X và là thủ phủ của vùng Voivodeship.

Năm 1038, Casimir I the Restorer chuyển thủ đô của Ba Lan đến Kraków. Cung điện và nhà thờ Wawel lần đầu được xây dựng vào thế kỷ XI, nơi đây vẫn là mặt trận chính trí của đất nước cho đến năm 1596.  

Trong thế kỷ XIII, thành phố đã bị phá hủy bởi nhiều cuộc xâm lược của người Mông Cổ; cho đến năm 1259, Kraków đã được xây dựng lại gần giống như cũ. Từ năm 1333 đến năm 1370, đất nước Ba Lan được cai trị bởi Casimir III Đại đế. Ông được biết đến là nhà cải cách vĩ đại của quốc gia này, và đã biến Kraków từ một thành phố suy kiệt thành một vương quốc thịnh vượng và giàu có. Trong thời gian này, Kraków đã trở thành một trung tâm thương mại, chính trị, văn hóa và khoa học quan trọng.

Vương triều Jagiellon của Litva-Ba Lan cai trị vương quốc từ năm 1368 đến năm 1572. Đây được coi là triều đại có ảnh hưởng nhất. Sự kết hợp của Nữ hoàng Ba Lan Hedwig, con gái của vua Louis Đại đế, Đại công tước Litva và Jogaila đã tạo thành khối thịnh vượng chung Ba Lan-Litva. Đến năm 1596, Sigismund III Vasa đã chuyển thủ đô đến Warsaw ở trung tâm đất nước với hai lý do sau: Poznan đã dần trở thành trung tâm kinh tế của Ba Lan. Thứ hai, khu vực Pomeranian đã lớn mạnh cho đến khi kéo ra khu vực biển Baltic. Ngay cả khi Kraków không còn là một thủ đô, thành phố này vẫn rất nổi bật thể hiện qua việc các vị vua Ba Lan đã đăng quang tại nhà thờ Wawel.

Tại sao Kraków được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới?

Xưa kia, các nhà vua đã cho xây dựng một quần thể lâu đài nguy nga, tráng lệ trên đồi Wawel để nhìn xuống dòng sông Wisla chảy hiền hòa. Trong khuôn viên lâu đài là những vườn hoa tulip rực rỡ nhiều màu sắc, và còn có nhà thờ hoành tráng với mái vòm cửa dát vàng, óng ánh cùng các tháp nhà thờ cao. Lịch sử của nhà thờ này gắn liền với lịch sử của Ba Lan và Kraków. Đây là nơi vua chúa Ba Lan làm lễ lên ngôi với 37 lần tất cả, và lần đầu tiên được diễn ra vào năm 1320 khi Ladislaus Ellenlang lên làm vua). Đồng thời, nhà thờ này cũng là nơi các công chúa và hoàng tử làm lễ thành hôn và là nơi an nghỉ cuối cùng của họ, ngay cả sau khi Warszawa đã được chọn làm thủ đô.

Thành phố Kraków hơn 1000 năm tuổi cuốn hút với những tòa nhà, lâu đài, và nhà thờ với kiểu cách kiến trúc Gothique và Renaissance cổ xưa. Ngay trung tâm thành phố là quảng trường Rynek Glowny được mở vào năm 1257 và với diện tích 200mx200m. Đây chính là quảng trường rộng nhất thời Trung cổ ở châu Âu. Nằm giữa quảng trường trung tâm là Cloth Hall dài 108m, được xây dựng vào thế kỷ XIII. Nó là khu mua sắm đầu tiên của châu Âu chuyên buôn bán vải vóc, quần áo và các mặt hàng thiết yếu. Hiện nay khu vực này vẫn còn hoạt động nhưng phần lớn phục vụ khách du lịch.

Cloth Hall là tòa nhà xây dựng theo phong cách Phục hưng nằm ở quảng trường trung tâm phố cổ Kraków. Đây là một trong những địa danh nổi tiếng nhất của thành phố. Toàn bộ phố cổ đã được liệt kê trong danh sách Di sản Thế giới của UNESCO năm 1978. Kraków cũng từng là một trung tâm thương mại quốc tế nổi tiếng. Trong thời kỳ hoàng kim của thế kỷ 15, Kraków có nguồn cung lớn các sản phẩm nhập khẩu phương Đông, bao gồm các loại gia vị, lụa, da và sáp. Trước thời Phục hưng, Kraków là thủ đô Hoàng gia của Ba Lan, một trong những thành phố tráng lệ nhất châu Âu. Tuy nhiên, sự thịnh vượng của nơi này đã không tiếp tục. Chiến tranh và chính trị dẫn đến việc phân chia Ba Lan vào cuối thế kỷ 18, đẩy nhanh sự suy tàn của thành phố.

Kraków - Nhiều hơn những gì bạn biết

Kraków hiện nay là sự lựa chọn sinh sống của rất nhiều người, bởi lẽ nhịp sống năng động, nhiều cơ hội việc làm và cũng là nơi tập trung khá nhiều người Việt sinh sống ở nước ngoài. Không những vậy, người dân bản xứ hiền hòa và thân thiện, cảnh quan đô thị mang gam màu chủ đạo nâu cam cổ điển khiến chúng ta luôn có cảm giác được sống trong môi trường trung cổ, quý tộc và sang trọng.

Kraków mang phong thái trầm mặc, cổ kính được kết hợp hài hòa với nhịp sống hiện đại náo nhiệt về đêm; chắc chắn là một sự lựa chọn không tồi để ghé thăm hoặc sinh sống. Mọi người có thể cân nhắc và lựa chọn học tập tại Đại học Kinh tế Kraków, Đại học Công nghệ Kraków,.. và Đại học Jagiellonia lâu đời nhất tại Ba Lan. 

Tôi yêu Kraków và rất thích tìm ra những nét đẹp cổ kính nơi đây. Nét đẹp đó phải thực sự tìm hiểu và cảm nhận chứ không đơn giản là lắng nghe và nhìn thấy. Nếu có thời gian nghỉ dưỡng, Kraków chắc chắn sẽ là một thành phố không thể bỏ qua đối với những ai đam mê nét đẹp sử thi huy hoàng và những câu chuyện bí ẩn của cố thủ đô hoàng gia này!