Từ trước tới nay, Ba Lan thường được nhắc tới như một điểm đến thú vị về văn hóa thay vì là một miền đất vàng để đầu tư với những chỉ số lợi nhuận gia tăng phi mã. Đất nước Đông Âu này không phải là một cường quốc kinh tế, cũng không có cả một danh sách dài những tỷ phú cự phách có thể 'xoay vần' thế giới như Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc hay Ấn Độ. Nói là vậy, Ba Lan vẫn có những 'người khổng lồ' đủ sức làm sáng sủa bộ mặt kinh tế và tài chính của đất nước. Trong số những 'ông lớn' ấy, không thể bỏ qua cái tên Jan Kulczyk, doanh nhân từng nắm giữ ngôi người đàn ông giàu nhất Ba Lan.
Doanh nhân Jan Kulczyk (24/6/1950 – 29/7/2015). (Nguồn: T.O.T)
Jan Kulczyk sinh ngày 24 tháng 6 năm 1950 tại Bydgoszcz, là một doanh nhân người Ba Lan. Ông là nhà sáng lập, đồng thời cũng là chủ sở hữu của Kulczyk Holding, một công ty đầu tư quốc tế có tầm ảnh hưởng lớn. Kể từ khi được thành lập vào năm 1991, Kulczyk Holding đã vươn tới hơn 30 quốc gia, lan tỏa đến nhiều lĩnh vực bao gồm: tài chính, viễn thông, năng lượng, bất động sản, cơ sở hạ tầng, cung ứng đồ uống… Sinh thời, Jan Kulcyczk là quý ông giàu có nhất Ba Lan với tổng tài sản được Forbes ước tính đạt 3.9-4.1 tỷ USD (xếp thứ 430 trên thế giới vào năm 2014). Ông được coi là một biểu tượng của một Ba Lan đổi mới, chuyển mình từ thời kỳ định hướng cộng sản chủ nghĩa sang nên kinh tế tư bản tự do.
Jan Kulczyk là cái tên bảo chứng cho giới tinh hoa Ba Lan thay vì nổi lên như một người 'giàu xổi' hoặc 'trọc phú'. Ông tốt nghiệp ngành luật tại Đại học Adam Mickiewicz và có tấm bằng ngoại thương tại Đại học Kinh tế Poznań. Người đàn ông lỗi lạc này còn khiến người đời nể phục với tấm bằng Tiến sĩ về khoa học chính trị và luật quốc tế.
'Giàu nhờ cái đầu' là lời mô tả đúng nhất về Jan Kulczyk. (Nguồn: Plotek)
Cha của Jan là Henryk Kulczyk, cũng là một doanh nhân rất giỏi trên thương trường. Khi cấp cho con trai một số vốn đầu tiên để khởi nghiệp, có lẽ bản thân Henryk Kulczyk cũng chỉ trông chờ một tương lai xán lạn hơn cho Jan, chứ không ngờ rằng từ số vốn startup đó, con trai mình sẽ gây dựng nên cả một đế chế lớn mạnh và đi vào lịch sử. Jan Kulczyk đã tận dụng tuyệt vời cơ hội cha tin tưởng giao tặng để thành lập Interkulpol - một trong những doanh nghiệp tư nhân đầu tiên ở Ba Lan thời hậu thế chiến với phạm vi hoạt động rộng lớn. Cùng với cha của mình, ông tham gia vào việc nhập khẩu các sản phẩm hóa chất và những mặt hàng khác. Vào cuối thời kỳ cộng sản, Jan Kulczyk trở thành đại lý chính thức của Volkswagen, bán những dòng xe thuộc tập đoàn này tại Ba Lan như: VW, Audi, Porsche, Skoda và B Bentley cho đến tận năm 2011. Vụ làm ăn lớn đầu tiên của Jan Kulczyk với Volkswagen là 3,000 chiếc xe cho các cơ quan cảnh sát và an ninh tại Ba Lan với giá trị lên tới 35.7 triệu euros.
Jan Kulczyk bên con trai - người thừa kế sự nghiệp chính của ông - Sebastian Kulczyk. (Nguồn: Głos Wielkopolski)
Năm 1991, Jan thành lập Công ty TNHH Kulczyk Holding. Hai năm sau, ông tái cơ cấu nó thành một công ty cổ phần và bắt đầu đầu tư vào các doanh nghiệp tư nhân hóa. Một số khoản đầu tư đáng kể của Jan Kulczyk phải kể đến là Telekomunikacja Polska, Polska Telefonia Cyfrowa, TuiR Warta, PTE Warta và PKN Orlen. Năm 2005, ông đến định cư ở London, từ đó bắt đầu lên kế hoạch đầu tư quốc tế. Năm 2007, ông thành lập Kulczyk Investment House cho mục đích này, công ty cuối cùng lấy tên là Kulczyk Investments.
Dominika cùng với Sebastian Kulczyk là niềm tự hào lớn nhất và là những người xứng đáng nhất tiếp quản di sản của cha mình. (Nguồn: Fakt)
Kể từ năm 2002, Jan Kulczyk là người dẫn đầu bảng xếp hạng những người Ba Lan giàu nhất do tuần báo "Wprost" bình chọn. Đến năm 2007, tổng tài sản ròng của ông đã rớt xuống vị trí thứ 12 - hậu quả từ vụ ly hôn với vợ cũ Grażyna Kulczyk. Cho đến trước khi qua đời vào năm 2015, Jan đã quay trở lại ngôi đầu trong số những người giàu nhất Ba Lan. Ông là người có thứ hạng cao nhất trong bảng xếp hạng các tỷ phú thế giới trong lịch sử nước này (hạng 384 năm 2013).
Ngoài lĩnh vực kinh doanh và đầu tư, Jan Kulczyk còn được biết tới như một người ủng hộ phát triển văn hóa. Năm 2012, ông đã quyên góp 20 triệu PLN cho việc xây dựng Bảo tàng Lịch sử của người Do Thái ở Warszawa. Đây là khoản quyên góp lớn nhất cho việc thành lập một bảo tàng ở Ba Lan.
Jan Kulczyk đã từ giã cuộc đời hiển hách, nhưng những câu chuyện xung quanh ông vẫn sẽ được hậu thế nhắc đến rất lâu về sau. (Nguồn: Polin)
Người đàn ông giàu nhất đất nước Đông Âu một thuở qua đời ngày 29 tháng 7 năm 2015 tại Vienna sau một cuộc phẫu thuật tim không thành công. Ông được chôn cất tại nghĩa trang Jeżycki ở Poznań. Kể từ khi Jan Kulczyk qua đời, có một số giả thuyết nghi ngờ nguyên nhân cái c.h.ế.t của ông. Thậm chí, có nhiều lời đồn đoán cho rằng tỷ phú người Ba Lan vẫn còn sống và đang lẩn trốn Cơ quan An ninh Nội bộ cũng như giới truyền thông do một số tai tiếng vướng phải. Tuy vậy, thông tin này mới chỉ dừng lại ở mức tin đồn, và dù "nhân vô thập toàn", người ta vẫn không thể phủ nhận được những đóng góp lớn lao của Jan Kulczyk đối với kinh tế-văn hóa-xã hội của Ba Lan.
Có thể bạn cần!