Ẩm thực Ba Lan được biết đến với nhiều loại bánh vô cùng đa dạng, đặc sắc. Không chỉ làm lóa mắt du khách với thế giới bánh ngọt và bánh mỳ muôn màu muôn vẻ, người Ba Lan còn có cả một kho tàng các loại bánh dùng bữa không chỉ rất ngon miệng, mà còn chứa đựng tay nghề chế biến kỳ công. Hẳn bạn đang nghĩ tới món 'há cảo' Ba Lan - pierogi trứ danh phải không nào? Nhầm rồi! Trong bài viết kỳ này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một thức điểm tâm ngon không kém. Đó là món bánh khoai tây kartacze.
Kartacze là một món ăn truyền thống tuy không đặc trưng nhưng lại rất đặc sắc của Ba Lan. (Nguồn: Polska Tradycja)
Mặc dù là một món cổ truyền và chủ đạo của nền ẩm thực Lithuania với tên gọi quốc tế là cepeliny, bánh kartacze lại trở nên phổ biến tại đất nước Ba Lan, nhất là khu vực Podlaskie. Tuy nhiên, phải nói rằng, kartacze đặc sắc nhưng không đặc trưng cho truyền thống của người Ba Lan. Lý do là bởi nó không được coi là một món ăn tiêu biểu cho bất kỳ ngày lễ nào của đất nước bên biển Baltic. Một bữa ăn với kartacze thường khá chắc dạ, thậm chí hơi khó tiêu với nhiều người. Tuy vậy, thứ bánh khoai này vẫn là đặc sản thu hút khách du lịch khi đến với vùng Suwałki và Podlaskie nhờ mang màu sắc văn hóa địa phương, cũng như hương vị thơm ngon khó có thể chối từ.
Sự kỳ công đằng sau những chiếc bánh tưởng như đơn giản
Kartacze tuy có vẻ ngoài khá 'khiêm nhường', nhưng nó lại đòi hỏi rất nhiều công sức để chuẩn bị cũng như chế biến. Vì vậy, trước đây, người Ba Lan thường chỉ làm món bánh này một lần sau mỗi 1 hoặc 2 tuần. Ngày nay, với sự sẵn có của nguồn nguyên vật liệu và dụng cụ nhà bếp tiện lợi, các bà các mẹ trong gia đình người Ba Lan có thể làm kartacze thường xuyên hơn với một số sự biến tấu trong công thức, hương vị cũng như cách trình bày.
Bánh khoai tây nhân thịt, rắc thêm tóp mỡ, hành phi hoặc thịt vụn, ăn kèm rau mùi tây là cách thưởng thức kartacze phổ biến nhất ở Ba Lan. (Nguồn: Ja Wolę w Domu)
Kartacze cơ bản gồm lớp vỏ khoai tây bao lấy nhân thịt bên trong. Những người ăn chay cũng có thể thưởng thức bằng cách thay nhân thịt với dưa cải hoặc nấm. Một số nguyên liệu khác cũng có thể được dùng làm nhân bánh như pho-mát và kindziuk (xúc xích sống được chọn từ những phần thịt ngon nhất) băm nhỏ. Cá biệt, người ta còn có thể cho thêm cả… hạt anh túc vào trong nhân bánh!
Phiên bản kartacze với nhân pho-mát trắng, điểm vị bằng lá hương thảo (Nguồn: Obiad dla Taty)
Khác với bánh pyzy có dạng tròn, kartacze thường được nặn thành hình bầu dục thuôn dài. Món này thường được phục vụ nóng, phủ tóp mỡ giòn giòn, béo ngậy, cùng hành tây chiên thơm nức. Lá thơm cũng là yếu tố không thể thiếu trên đĩa kartacze. Người ta thường sử dụng parsley (mùi tây) hoặc rosemary (hương tảo) vừa để trang trí, vừa có tác dụng cân bằng vị giác. Một số loại rau ăn kèm thông thường cũng có thể được sử dụng như cải tím hoặc dưa cải muối chua.
Kartacze ngày nay ít được phục vụ dưới dạng súp nhưng trong quá khứ, cách ăn này từng khá phổ biến. (Nguồn: Ja Wolę w Domu)
Trước đây, bánh kartacze được ăn dưới dạng súp, nghĩa là ngoài thành phần chính là bánh khoai tây, người ta phục vụ kèm cả nước dùng cùng thịt hun khói chiên và các loại thảo mộc. Nhìn chung, thành phần của một đĩa kartacze dù là phiên bản hiện đại và phiên bản súp gần như chỉ khác nhau việc có thêm nước dùng hay không. Ngay trong phiên bản 'ăn khô' ngày nay, cũng có hai cách thưởng thức chính: luộc bánh, rồi sau đó có thể chiên sơ qua dầu hoặc không.
Kartacze có thể được chiên sơ qua và ăn kèm sốt nấm. (Nguồn: przepisy.pl)
Bánh kartacze có màu xám, vàng nhạt hoặc trắng tùy thuộc vào độ già và chủng loại khoai. Một số loại bánh khoai tây của Ba Lan thậm chí còn được trộn với…tro đốt rơm để lấy màu xám và thêm chút mùi khói cho món ăn.
Có một lưu ý là bạn cần căn thời gian khi luộc bánh. Bánh chỉ nên luộc với lửa nhỏ trong khoảng 30 phút. Nếu bạn dùng thịt đã được nấu để làm nhân thì hãy giảm thời gian luộc cho đến khi vỏ bánh chín là được. Ngoài ra, khi làm nhân bánh, bạn có thể biến tấu với nhiều loại nguyên liệu, nhưng không nên sử dụng thịt hun khói, vì có thể khiến nhân bị khô và rời rạc. Thịt hun khói chỉ nên dùng như một loại 'topping' cho đĩa kartacze thêm bắt mắt, 'bắt lưỡi' mà thôi.
Có thể bạn cần!
